PERSVERKLARING
EMBARGO: 21 MAART 2024
20 MAART 2024, PRETORIA
PanSAT VERSLAG VIND DAT NASIONALE DEPARTEMENTE & ENTITEITE NIE VOLDOEN AAN DIE WET OP DIE GEBRUIK VAN AMPTELIKE TALE, WET 12 VAN 2012, NIE
Die Pan Suid-Afrikaanse Taalraad (PanSAT) het ‘n verslag gepubliseer wat ’n nougesette evaluering bevat van hoe die Wet op die Gebruik van Amptelike Tale van 2012 (Wet 12 van 2012) geïmplementeer is deur verskeie regeringsdepartemente en entiteite. Die Wet op die Gebruik van Amptelike Tale, 2012 (Wet 12 van 2012) mandateer regeringsdepartemente en entiteite om op ‘n aktiewe manier die gebruik en ontwikkeling van alle tale te bevorder. Hierdie verslag is ‘n samevattende oudit van die uitvoering en implementering van taalbeleide, die belyning van hierdie beleide met die oorkoepelende nasionale oogmerke, en die doeltreffendheid van hul implementering en toekenning van hulpbronne. Hierdie samevattende assessering onthul ‘n diverse spektrum van voldoening aan die Wet op die Gebruik van Amptelike Tale, 2012 (Wet 12 van 2012) deur 22 nasionale departemente en 18 publieke entiteite, en dit beklemtoon die noodsaaklikheid vir wydverspreide verbetering in beleidsbeplanning, voldoening aan wetgewing, toeganklikheid van taaldienste, kapasiteitsbou, publieke bewusmaking, en monitering en evaulering. Met betrekking tot voldoening aan die wet, dui enkele departmente of entiteite hoë vordering in hierdie verband aan wat die bestaan van sterk regsktrukture en effektiewe hersieningsprosesse in hierdie departemente of entiteite aandui. Die meerderheid nasionale departemente en entiteite onderpresteer en sukkel met aanspreekbaarheid en voldoening aan die reg. Die gemiddelde puntetoekenning vir departemente en entiteite val onder die matige prestasie drempel, wat ‘n oorheersende probleem van substandaard voldoeningsmaatreëls uitlig. Met betrekking tot taalbeleid en beplanningsanalise, het die verslag gevind dat slegs een enkele entiteit die ideale benadering in verband hiermee byna bereik het, terwyl ‘n aansienlike aantal entiteite matige implementering gedemonstreer het. Verskeie entiteite het skokkend swak gevaar in die implementeringskategorie, wat ‘n dringende ingryping in taalbeleid en beplanning noodsaak. Die kollektiewe gemiddelde prestasie van entiteite is net bokant die gemiddelde prestasie, wat ‘n kommerwekkende gaping tussen beleidsformulering en die praktiese uitvoer daarvan uitlig.
Die toeganklikheid van taaldienste is merkbaar gebrekkig deurdat net twee entiteite gemiddelde implementeringsvlakke bereik het, en daar is geen entiteite wat uitgeblink het in verband met die toeganklikheid van taaldienste nie. Die meerderheid entiteite het swak gevaar, wat ‘n aansienlike gebrek in die voorsiening van toeganklike taaldienste aandui. Die algemene gemiddelde prestasie is wesenlik laag, wat onmiddellike aksie vereis om die toeganklikheid van taaldienste te verbeter. Kapasiteitsboupogings is oor die algemeen swak met al die entiteite wat misluk om selfs ’n gemiddelde vlak van implementering te bereik. Dit beklemtoon ‘n kritiese gebrek aan personeel en hulpbron ondersteuning wat onmiddelike en samevattende aksie vereis om hierdie kwessie aan te spreek. Publieke bewusmaking en konsultasie pogings is grootliks onvoldoende met meeste entiteite wat as swak gegradeer is in hierdie verband. Enkele entiteite handhaaf ’n matige vlak van implementering maar geen entiteit bewys uitnemendheid in hierdie verband nie. Die algemene gebrek in konsultatiewe inisiatiewe wys op ’n noodsaaklikheid vir robuuste publieke bewusmakingsveldtogte en uitreikprogramme. Ten laaste, monitering en evalueringspraktyke is meestal substandaard met meeste entiteite wat in die swak kategorie val. Enkele entiteite handhaaf ‘n gemiddelde vlak van implementering, maar geen entiteit bewys uitnemendheid in hierdie verband nie. Die gemiddelde prestasie dui ‘n oorkoepelende noodsaaklikheid vir verbeterde monitering en evalueringsraamwerke aan.
Ter samevatting, die bevindinge beklemtoon ‘n kritiese noodsaaklikheid vir samevattende verbeterings oor alle aspekte van taalbeleidsimplementering heen. Die uiteenlopende vlakke van prestasie pleit vir geteikende ingrypings, kapasiteitsbou, en ‘n saamgevoegde poging om die operasionalisering van taaldienste te verbeter, en te verseker dat alle amptelike tale die prominensie en toepassing gebied word wat hulle vereis met betrekking tot publieke dienslewering.
EINDE
_________________________________________________________________________________
Vrygestel namens PanSAT: Ntombentle Huluhulu
Hoof: Bemarking en Kommunikasie
Selfoon: 061 581 5216
