Nga ḽa 15 Lambamai 2025 Luvhanḓeni lwa Tshikombani ngei Nzhelele, vunduni ḽa Limpopo, vha Cornerstone Community Development vho ita mushumo wa u tsivhudza vhagudiswa nga ha masia a mabuḓo ane vha nga a dzhia musi vho no ṱhaphudza pfhunzo dzavho. Afho ndi he vha vhidza na vhaḓivhi, vhadededzi, zwiimiswa zwo fhambanaho, zwiimiswa zwa pfhunzo dza nṱha na vho ramabindu u ri vha tsivhudze vhagudiswa nga ha zwine vha nga ita musi vho no ṱhaphudza maṱiriki na u itela u ri vha vhe na vhumatshelo ha khwiṋe. Mushumo uyu wo vha na zwiambi zwo fhambanaho zwe zwa ṱuṱuwedza vhagudiswa nga u maanḓafhadza vhumatshelo havho nga kha pfhunzo, luambo, vhubindudzi na thekhinoḽodzhi. Zwiambi zwo tsivhudza vhagudiswa nga nḓila itevhelaho:
South African Police Service (SAPS)
Vha muhasho wa mapholisa vho tsivhudza vhagudiswa nga ha u ṱutshela kule na zwiito zwa vhugevhenga sa vhunga zwi sa vhuedzi. Zwo ralo, vho ṱuṱuwedza vhagudiswa na nga ha mabuḓo ane a yelana na vhupholisa u ri navho vha lwe na zwiito zwa vhugevhenga zwo ḓadzaho shango. Mapholisa o fha tsumbo na nga vhungevhenga vhune ha kho itea mivhunduni ya henefho vha sumbedza na u ri vhugevhenga ho pwashela vhaswa vhanzhi vhumatshelo. Vho fhedza nga u ṱuṱuwedza vhagudiswa u ri vha lavhelese na mabuḓo a ngaho vhupholisa, nahone vha ḓiṱhogomele vha si ḓidzhenise kha zwiito zwa vhugevhenga sa izwi zwi na masiandoitwa a si avhuḓi.
Vha PanSALB vho amba nga ha u khwinisa vhumatshelo nga kha luambo
Vho Bodonyangaredzi ya Nyambo ya Afrika Tshipembe vho amba nga ha uri muthu a nga maanḓafhadza vhumatshelo hawe nga kha luambo, he vha ṱuṱuwedza vhagudiswa u ri vha dzhiele nṱha nyambo dzavho dza ḓamuni sa izwi dzi tshi nga vha itela vhumatshelo ha khwiṋe sa u vha vhaḓologi, vhapinduleli, vhoranyambo, zwa nyanḓadzamafhungo na u vhulunga luambo. Vha sumbedza uri vhukonanyambonnzhi vhu nga maanḓafhadza vhumatshelo lune muthu a nga shuma na muvhusoni, zwiimiswa zwa vhuanḓadzi na huṅwe.
University of Venḓa
Vha yunivesithi ya Venḓa (UNIVEN) vho ṱuṱuwedza vhagudiswa nga ha uri vha vhalese u ri vha kone u swikela maraga dzine dza ita uri muthu a ṱanganedzwe yunivesithi. Vho dovha vha amba nga ha vhuṱhogwa ha u nanga thero, kuphasele na vhuḓikumedzeli kha zwa pfhunzo, vha fhedza ngauri maṅa a mutukana a si vhumatshelo hawe. Zwo ralo vho amba u ri naho vhagudiswa vha tshi bva kha zwikolo zwa mahayani, a zwi vha imi phanḓa kha u bveledza miḽoro yavho.
Vha tshigwada tsha Liberty
Vha tshigwada tsha Liberty vho tsivhudza vhagudiswa nga kufarele kwa masheleni, na nga ha zwisikoḽashipu na bazari zwine vha ṋetshedza. Vha fhedza nga u tsivhudza vhagudiswa u ri vha nga gudela mabuḓo a zwa masheleni arali vhe na dzangalelo ḽa u gudisa vhathu nga ha kufarele kwa masheleni na zwiṅwe.
Vho Joel Shavhani
Vho Joel Shavhani, vhane vha vha muḓivhi siani ḽa zwa thekhinoḽodzhi vho ṱuṱuwedza vhagudiswa nga mabuḓo ane vha nga a dzhia zwi tshi ya kha sia ḽa thekhinoḽodzhi he vha ri hu na mabuḓo manzhi o livhanaho na thekhinoḽodzhi ane muthu a nga a gudela arali e na dzangalelo, vha ita na u vha tsivhudza u ri zwa u dzhena havho zwikolo zwa mahayani a zwi ambi u ri vha nga si ite mabuḓo ane vha a funa, vha fha na tsumbo sa vhone vhaṋe he vha ri u ya tshikoloni tsha mahayani a zwi thivheli muthu u bvelela. Vha amba uri vhone vho dzhena tshikolo sekondari ya Tshilogoni fhedzi ṋamusi vho bvelela vha kha sia ḽa thekhinoḽodzhi ḽine vhathu vhanzhi vha vhona u nga ḽi swikelwa nga vhagudiswa vho dzhenaho zwikolo zwi si zwa muvhuso.
Vhubindudzi sa nḓila ya u bvelela
Uyu mushumo wo vha na vhoramabindu vhe vha ṱanziela uri arali zwa pfhunzo zwo konḓa tshoṱhe huna dziṅwe nḓila dza u bvelela.
Vho Avhazwifuni Raphunga–Ramabindu
Vho Raphunga vhane vha vha na bvumo Venḓa nga khamphani yavho ya “Funi’s Catering” ine zwimimani zwinzhi ha shumiswa yone vho amba na vhagudiswa nga ha lwendo lwavho u vhuya vha tshi swika hune vha vha hone. Vho ṱuṱuwedza vhagudiswa vhane zwa pfhunzo vha ya zwi funa fhedzi vha ya ita vha tshi kundelwa sa izwi maluvhi a vhana a sa fani, vho ṱuṱuwedza u ri arali vhagudiswa vha swika hune vha tou kundelwa tshoṱhe nga zwa pfhunzo vha nga lingedza u gudela mishumo ya zwanḓa sa izwi nayo i na vhumatshelo. Zwo ralo, vha ṱuṱuwedza u ri vhagudiswa vha nga ḓiitela vhumatshelo nga kha vhubindudzi ha mishumo ya zwanḓa sa zwa u bika, u fhaṱa, zwa muḓagasi na zwiṅwe.
“A u tei u tou pfhi u ya konesa kiḽasini u ri u bvelele. Arali u na vhukoni, vhu shumise u ḓifhaṱela vhumatshelo ha khwiṋe” ndi zwe vha fhedza ngazwo.
Ḓuvha ḽa u takula vhagudiswa na u vha fha fulufhelo.
Mushumo uyu wo vha mushumo we wa sia vhagudiswa vhe na fulufhelo na luvhonela lwa uri vha tshi ṱhaphudza maṱiriki vha ḓo dzhia mabuḓo afhio. Mushumo uyu wo tou vha tshiga tsha u sumbedza uri hu na nḓila nnzhi dzine muthu a nga ḓiitela vhumatshelo ngadzo. Vhagudiswa vho ṱuwa vho ṱuṱuwedzea vhukuma nahone vha tshi khou swela u yo shumela vhumatshelo havho.
Nga Tendani Tshikombedze
